Wprowadzenie
(15 min.)

• PG
• OU

Przygotowanie

• Nauczyciel/-ka wykonał/-a odpowiednią liczbę kopii następujących materiałów: M1.
• Dostępne są materiały do wywieszenia plakatów.
• Nauczyciel/-ka ustawił/-a projektor do wyświetlenia filmu (M2).

Realizacja

• Krok 1 Nauczyciel/-ka dzieli uczennice/uczniów na małe grupy lub prosi o ich utworzenie takich grup i daje każdej grupie kopię szablonu plakatu w formacie A3 (M1).
• Krok 2 Każda osoba w grupie zaczyna od jednego z czterech pytań znajdujących się na plakacie, rozważa je i zapisuje swoje przemyślenia w odpowiedniej ćwiartce plakatu, pozostawiając wystarczająco dużo miejsca dla pozostałych osób.
• Krok 3 Nauczyciel/-ka daje na to chwilę, a następnie informuje grupę, że czas przejść dalej; uczniowie/uczennice obracają plakat o 90° i następna osoba myśli nad kolejnym pytaniem, dodając następnie swoje przemyślenia do tych już zapisanych przez poprzednią osobę.
• Krok 4 Powtarza się to do momentu, aż wszyscy uczniowie/uczennice w grupie zanotują swoje przemyślenia na temat wszystkich pytań.

Prezentacja; Utrwalenie wiedzy
(15 min.)

• PG
• PU

• Krok 1 Członkowie/członkinie grupy czytają wspólnie wszystkie swoje komentarze i w razie potrzeby wyjaśniają je pozostałym osobom w grupie.
• Krok 2 W każdej ćwiartce wybierają i zaznaczają myśl lub opinię, które ich zdaniem są szczególnie ważne.
• Krok 3 Każda grupa wybiera jedną lub dwie osoby spośród siebie, aby odczytać i wyjaśnić klasie wyróżnione przemyślenia.
• Krok 4 Następuje dyskusja na forum klasy, którą facylituje nauczyciel/-ka.
• Krok 5 Po zakończeniu tej fazy plakaty zostają wywieszone w sali.

Notatka

• Na koniec lekcji nauczyciel/-ka powinien/powinna zapisać roboczą definicję „(społecznej) normy” wypracowaną podczas lekcji z uczennicami/uczniami.

Przedłużenie
(8 min.)

• OU
• PP

• Krok 1 Nauczyciel/-ka pokazuje teledysk do piosenki „The Light” (M2).
• Krok 2 We wstępnej dyskusji na forum klasy uczniowie/uczennice przekazują swoje pierwsze wrażenia.
• Krok 3 Następnie pracują w parach, aby wymyślić odpowiedni tytuł dla filmu.

Prezentacja; Utrwalenie wiedzy
(7 min.)

• PU
• D

• Krok 1 Każda para opowiada pozostałym o swoich pomysłach na tytuł; cała klasa dyskutuje o pomysłach, a nauczyciel/-ka facylituje dyskusję.

Notatka

• Nauczyciel/-ka powinien/powinna wyjaśnić, że głównym celem teledysku jest krytyczna refleksja i zakwestionowanie ról płciowych oraz społecznych oczekiwań dotyczących tego, co to znaczy być „normalnym” chłopcem; początkowe ćwiczenie dotyczące definicji „normalności” powinno podkreślić ten argument. Uczennice/uczniowie powinni mieć świadomość, że jeśli chłopiec lubi nosić sukienki, nie musi to być w jego przypadku równoznaczne z byciem gejem lub osobą transpłciową bądź z identyfikowaniem się w ten sposób. Nauczyciel/-ka może omówić z uczniami materiał „Gender Unicorn” i powinien/powinna pomóc w przypadku pytań dotyczących terminologii w tym kontekście.

Początkowa i druga faza lekcji
(10 min.)

• A

Przygotowanie

• Nauczyciel/-ka wykonał/-a odpowiednią liczbę kopii następujących materiałów: M6 (dla uczniów/uczennic pracujących samodzielnie), M7 (do pracy w grupach), M8 (dla uczennic/uczniów pracujących samodzielnie, w zależności od potrzeb), M9-M13 (po jednej na ucznia/uczennicę) oraz M14 (do pracy w grupach).
• Przygotuj komputer z dostępem do internetu i projektor do filmów

Realizacja

• Krok 1

  Każda osoba otrzymuje jedną z kart pracy z zadaniami obserwacyjnymi do teledysku do „The Light” (M3-M6) i po cichu czyta zadania.

  Notatka

  • Ponieważ wszyscy dostaną tyle samo czasu na wykonanie zadań, nauczyciel/-ka powinien/powinna postarać się, aby zadania obejmujące więcej treści (dotyczące dziecka czy ojca) otrzymały osoby bardziej uzdolnione.

• Krok 2 Nauczyciel/-ka wyjaśnia, że teraz po raz drugi pokaże teledysk do „The Light" i prosi uczennice/uczniów o sporządzenie krótkich notatek na karcie pracy na temat przydzielonych im postaci.
• Krok 3 W razie potrzeby nauczyciel/-ka może zatrzymywać film w określonych miejscach lub odtworzyć go ponownie w całości.

Prezentacja; Utrwalenie wiedzy
(10 min.)

• PU
• D

• Krok 1 W trakcie dyskusji na forum klasy, którą facylituje nauczyciel/-ka, uczniowie/uczennice przedstawiają i omawiają swoje spostrzeżenia.
• Krok 2 Tematy na rozpoczęcie dyskusji:
  • Jaką rolę odgrywają w teledysku koncepcje „normy”? Co składa się na te koncepcje? Jaki wpływ mają one na poszczególne postaci w filmie?
  • Jak bohaterowie/bohaterki radzą sobie z oczekiwaniami dotyczącymi „normalnych” sposobów bycia chłopcem lub dziewczynką i jakie postawy wykazują?
  • Jak i dlaczego te postawy zmieniają się w trakcie opowieści?

Przejście do kolejnej fazy lekcji
(5 min.)

• PN

• Krok 1 Nauczyciel/-ka wyświetla teraz film ONZ „The Riddle” (M7), którego celem jest podniesienie świadomości na temat różnych form dyskryminacji osób LGBTQI+ w państwach członkowskich ONZ.
• Krok 2 W razie potrzeby nauczyciel/-ka może rozdać kopie transkrypcji filmu (M8).

Trzecia faza lekcji
(20 min.)

• PG

• Krok 1 Nauczyciel/-ka wyjaśnia, że kolejna faza lekcji skupi się na dyskryminacji na różnych poziomach, wykorzystując relacje z rzeczywistych wydarzeń. Rozdaje materiał M9-M13, dbając o to, by mniej więcej taka sama liczba uczennic/uczniów pracowała nad każdym źródłem. Uczniowie/uczennice otrzymują dodatkowo kartę pracy (M14), którą można też wykorzystać w formacie plakatu.
• Krok 2 Nauczyciel/-ka prosi uczennice/uczniów o przeczytanie po cichu źródła, przy czym mają zwrócić szczególną uwagę na zawarte w materiale relacje o sposobach reagowania na akty dyskryminacji. Nauczyciel/-ka może przydzielić każdej osobie przyglądającej się danej historii jedno z wymienionych źródeł; uczeń/uczennica czyta materiał źródłowy i zapisuje w notatkach, co zrobiono, aby przeciwdziałać dyskryminacji. Uczennice/uczniowie powinni/powinny zachować te notatki, ponieważ będą im potrzebne później.

Kontynuacja fazy trzeciej z poprzedniej lekcji
(10 min.)

• PG

Przygotowanie

• Nauczyciel/-ka wykonał/-a odpowiednią liczbę kopii następujących materiałów: M15.
• Dostępne są urządzenia do wyszukiwania informacji w sieci (ewentualnie zamiast tego nauczyciel/-ka może wydrukować kopie informacji o poszczególnych krajach z serwisu internetowego podanego w materiale M15).

Realizacja

• Krok 1 Uczennice/uczniowie wracają do swoich grup z lekcji 2 i kontynuują pracę na przekazanych im źródłach.
• Krok 2 W swoich grupach omawiają pytania z karty pracy/plakatu (M14) i zapisują odpowiedzi w odpowiednich polach.

Prezentacja; Utrwalenie wiedzy
(20 min.)

• PU
• D
• OU

• Krok 1 Jedna grupa opowiada klasie, co zanotowała, a pozostałe dodają swoje własne przemyślenia i pomysły.
• Krok 2 W ramach facylitowanej przez nauczyciela/-kę rozmowy uczniowie/uczennice zadają pytania dotyczące przemyśleń umieszczonych na kartach pracy/plakatach i przedstawiają swoje opinie.
• Krok 3 Nauczyciel/-ka może zechcieć wprowadzić do dyskusji następujące aspekty:
  • Jak opiszesz dyskryminację, która miała miejsce zgodnie z relacjami podanymi w źródłach?
  • Co osoby dokonujące dyskryminacji postrzegają jako wykraczające poza „normę”?
  • Jakie formy przybierają opisane w źródłach akty i ataki na tle dyskryminacji?
  • Czy doświadczyłeś/doświadczyłaś lub byłaś/byłeś świadkiem podobnych zdarzeń?
• Krok 4

  Nauczyciel/-ka kategoryzuje omawiane przypadki dyskryminacji i przemocy (fizyczna, słowna, systemowa, itp.)

  Notatka

  • Opcje działania w reakcji na dyskryminację będą tematem lekcji zamykającej moduł.

  Ważne

  • Nauczyciel/-ka powinien/powinna dopilnować, aby uczniowie/uczennice opowiadający klasie o swoim doświadczeniu dyskryminacji nie byli stawiani/-e w sytuacji, w której muszą się usprawiedliwiać.
  • Dyskryminacja może mieć głęboki wpływ na osobę, która jest jej poddana. Ważne, aby nie tworzyć hierarchii doświadczeń związanych z dyskryminacją; doświadczenia te mają wiele aspektów i byłoby nierozsądne oraz niewłaściwe, aby nauczyciel/-ka je negował/-a lub unieważniał/-a uczucia uczennicy/ucznia z nimi związane.

• Krok 5 Następnie uczniowie/uczennice wracają do plakatów wykonanych przez siebie podczas pierwszej lekcji, dotyczących pojęcia „normalności” (M1), i omawiają zmiany, jakie zaszły w przemyśleniach i pomysłach zapisanych na plakatach w trakcie lekcji, jakie odbyły się później.

Sesja badawcza
(15 min.)

• PG

• Krok 1 Nauczyciel/-ka przypomina uczennicom/uczniom, że materiały, na których pracowali/pracowały w trakcie dwóch ostatnich lekcji, relacjonują incydenty, które miały miejsce w Anglii, Słowenii, Austrii i USA, i stawia pytanie dotyczące praw osób LGBTQI+ w innych krajach.
• Krok 2 W tym miejscu nauczyciel/-ka powinien/powinna podkreślić, że prawa osób LGBTQI+ nie są jakimiś „specjalnymi” prawami, a po prostu prawami człowieka.
• Krok 3 Uczennice/uczniowie dostają teraz czas na zbadanie sytuacji we własnym kraju. Nauczyciel/-ka odsyła do „Tęczowej Mapy” (M15) jako źródła informacji.

Notatka

• Uczennice/uczniowie mogą kliknąć w odpowiedni kraj na „Tęczowej Mapie”, aby pobrać rozdział zawierający zwięzłe i istotne informacje o danym kraju.

Ukończenie badań
(10 min.)

• PG

Przygotowanie

• Do zapisywania argumentów wynikających z dyskusji dostępna jest tablica tradycyjna lub suchościeralna.

Realizacja

• Uczennice/uczniowie kończą badania rozpoczęte na poprzedniej lekcji.

Prezentacja; Utrwalenie wiedzy
(15 min.)

• PU
• D
• OU

• Krok 1 Jedna z grup przedstawia klasie najważniejsze fakty dotyczące sytuacji w odniesieniu do praw osób LGBTQI+, a pozostałe grupy dodają kolejne punkty w zależności od potrzeb.
• Krok 2 Nauczyciel/-ka facylituje dyskusję.

Myśli i argumenty do uwzględnienia:

• Jakie prawa mają, a jakich potrzebują osoby, które nie identyfikują się jako „hetero”?
• Jakie prawa osoby LGBTQI+ muszą jeszcze uzyskać w Waszym kraju, jeśli chodzi o równość i wolność od dyskryminacji?
• Czy jest coś jeszcze, czego się dowiedzieliście/dowiedziałyście, a na co chcecie zwrócić uwagę klasy?

Dyskusja; Podsumowanie tematu
(20 min.)

• PN
• D
• OU

• Krok 1 Nauczyciel/-ka wyjaśnia, że ostatnia część lekcji dotyczyć będzie wezwań do działania i możliwości działania przeciwko dyskryminacji doświadczanej przez osoby LGBTQI+.
• Krok 2 Częściową podstawą do dyskusji mogą być materiały omówione dotychczas w ramach modułu, obok zalecanych przez ONZ „konkretnych działań”¹, które nauczyciel/-ka odczytuje na tym etapie:
  • Mów głośno, co myślisz, gdy widzisz jakąkolwiek formę dyskryminacji osób LGBT.
  • Jeśli uważasz bądź Twój przyjaciel/przyjaciółka lub osoba z rodziny uważa, że jesteś ofiarą dyskryminacji ze względu na seksualność lub tożsamość płciową, [powiedz o tym nauczycielowi/nauczycielce lub innej zaufanej osobie dorosłej, albo też, jeśli uważasz, że nie znasz nikogo, kto może pomóc, wyślij e-mail do] ONZ na adres (urgent-action@ohchr.org).
  • Nie zakładaj, że wszyscy inni są osobami heteroseksualnymi: zamiast zakładać, że mężczyzna ma żonę, a kobieta – męża, zapytaj, czy mają partnera lub partnerkę.
  • Nie zakładaj, że wszystkie osoby transpłciowe i interpłciowe są lesbijkami lub gejami – mogą być heteroseksualne lub biseksualne.
  • Oprócz tego słuchaj osób LGBTQI+, edukuj się na temat ich życia i potrzeb, a także dbaj o posługiwanie się językiem świadczącym o szacunku, co obejmuje używanie właściwych zaimków, określeń i form zwracania się.
• Krok 3 Uczennice/uczniowie omawiają proponowane działania i uzupełniają je o własne pomysły na aktywne przeciwdziałanie dyskryminacji.
• Krok 4 Nauczyciel/-ka zapisuje na tablicy wybrane pomysły.
• Krok 5 W serwisie internetowym kampanii Free & Equal znajdują się liczne dodatkowe materiały, filmy, GIF-y i memy dotyczące omawianych zagadnień: www.unfe.org.