Wprowadzenie
(15 min.)

• A

Globalizacja-Bingo

Na początek uczennice/uczniowie grają "w Globalizacja-Bingo", przez co poznają i zastanawiają się nad globalnymi powiązaniami oraz wpływem tych powiązań na ich własne życie.

Cel

• Uczennice/uczniowie są w stanie dostrzec, przemyśleć i omówić globalne powiązania i ich wpływ na codzienną rzeczywistość każdego z nas.

Przygotowanie

• 1 kopia karty pracy Globalizacja-Bingo dla każdego ucznia/każdej uczennicy.
• Jeśli to potrzebne, 1 przybór do pisania dla każdego ucznia/każdej uczennicy.

Realizacja

• Krok 1 Rozdaj kartę pracy "Globalizacja-Bingo" i w razie potrzeby także przybory do pisania i wyjaśnij zasady gry: Uczennice/uczniowie poruszają się po pomieszczeniu i zadają sobie nawzajem pytania (zobacz karta pracy "Globalizacja-Bingo"). Jeśli dana osoba odpowie na pytanie "tak", to ta osoba ma wpisać swoje imię w polu, w którym wydrukowane jest pytanie. Osoba, która zebrała co najmniej dziewięć (różnych) wpisów w dziewięciu (różnych) polach, może zawołać "BINGO".
• Krok 2 Po tym, gdy większość osób zawołała "BINGO", niech wszyscy uczniowie/uczennice usiądą na podłodze w kręgu, aby zastanowić się nad działaniem. Zapytaj ich na przykład:
  • Podobało Ci się to ćwiczenie?
  • Czy to ćwiczenie było dla Ciebie łatwe/trudne?
  • Nauczyłeś/-aś się czegoś nowego?
  • Czy dowiedziałeś/-aś się czegoś ciekawego o kimś innym?
  • Na które pytanie najczęściej odpowiadano "tak"? A na które pytanie najrzadziej?
  • Czy jesteś zaskoczony/-a, jak wiele rzeczy w Twoim życiu ma związek z globalizacją?

Główna sekcja + dyskusja
(30 min.)

• D
• OU
• PN
• A

Kto właściwie zrobił moją koszulkę?

Korzystając z kart, uczennice/uczniowie przyglądają się złożoności międzynarodowego podziału pracy i zaangażowanych w to aktorów, określając, ile poszczególni aktorzy zarabiają na jednej części garderoby.

Cel

• Uczennice/uczniowie są w stanie opisać zglobalizowany proces produkcji odzieży, a także przypisać interesariuszy do poszczególnych etapów produkcji i określić odpowiednio udział w zyskach każdego z nich.

Przygotowanie

• Dla każdego ucznia/każdej uczennicy 1 kopia ilustracji Globalne produkty, z kart Etapy produkcji i kraje, kart Interesariusze, oraz karty informacyjnej Składniki ceny T-Shirta.
• Mapa świata
• Materiał do mocowania (magnesy, taśma, pinezki)

Realizacja

• Krok 1

  Niech uczennice/uczniowie zgadną, w którym kraju lub regionie produkuje się najwięcej

  • bawełny (Chiny)
  • bananów (Indie)
  • piłek nożnych (Pakistan)
  • ziaren kakaowca (Wybrzeże Kości Słoniowej)
  • ziaren kawy (Brazylia)
  • wyrobów skórzanych (Indie)

  Zaznacz te lokalizacje na mapie ilustracjami Globalne produkty przy pomocy materiału do mocowania.

• Krok 2 Poproś uczennice/uczniów, aby spojrzeli na etykietkę na którymś z elementów ubiorów, które mają na sobie, aby zobaczyć, gdzie został wyprodukowany (Made in XY). Umieść magnes lub coś podobnego na mapie dla każdego wskazanego miejsca.
• Krok 3

  Zwróć uwagę uczennic/uczniów na zdjęcie bawełny (Globalne produkty) i zapytaj ich, czy potrafią sobie wyobrazić, jak z tego włókna zrobić t-shirt. Umieść karty Etapy produkcji i kraje w dowolnej kolejności na tablicy lub ułóż te karty na podłodze.

  Zadaniem uczennic/uczniów jest uporządkowanie tych kart. Niech odszukają na mapie te kraje, w których odbywają się poszczególne etapy produkcji. Mogą użyć kawałka wełny lub nici, aby zaznaczyć ścieżkę od pierwszego punktu do ostatniego. Wymień niektóre problemy związane z produkcją: problemy środowiskowe spowodowane uprawą bawełny, naruszenie praw robotników w fabrykach, konkurencja między dużymi firmami i wiele innych (patrz "Informacje dotyczące tematu" - uzupełnione po zakończeniu).

• Krok 4 Niech uczennice/uczniowie dopasują poszczególne kroki w łańcuchu produkcyjnym do najważniejszych interesariuszy (Interesariusze). Objaśnij, kto to jest interesariusz (info box Interesariusze). Kilka etapów odnosi się do indywidualnych interesariuszy, niektóre do więcej niż jednej grupy interesu. Przedyskutuj jak różne życzenia i cele mogą mieć ci interesariusze. Jakie życzenia i cele są ze sobą kompatybilne? Które ze sobą konkurują?
• Krok 5 Idąc za przykładem karty informacyjnej w Składniki ceny T-Shirta narysuj na tablicy pustą tabelkę (bez liczb). Uczennice/Uczniowie oszacują, jaki udział z ceny sprzedaży T-shirta wynoszącej 29 EUR przypada na poszczególne grupy interesu. Następnie wypełnij poprawnie tabelę. Zadaj następujące pytania służące do refleksji:
  • Czy tego oczekiwałeś/-aś?
  • Czy to sprawiedliwy podział ceny?
  • Co może być przyczyną takiego stanu rzeczy?

Wprowadzenie
(10 min.)

• PN

W świecie odzieży

Cel

• Uczennice/uczniowie są w stanie analizować dostarczone informacje, zidentyfikować wyzwania ekologiczne i społeczne związane z globalnym przemysłem odzieżowym i wyjaśnić je osobom trzecim.

Przygotowanie

• 1 kopia broszurki informacyjnej Przewodnik turystyczny i karty informacyjnej Zaproszenie do podróży dla każdej grupy
• 1 kopia kart do gry na kolorowym papierze i gra planszowa
• Przygotowanie klasy do gry w małych grupach bez zakłóceń

Realizacja

• Utwórz grupy liczące maks. 5 uczennic/uczniów. Jeden członek w każdej grupie przyjmuje rolę przewodnika turystycznego, pozostali przyjmują rolę dziennikarzy. Przekaż każdej grupie kartę informacyjną Zaproszenie do podróży i objaśnij zasady gry (patrz broszurka informacyjna Przewodnik turystyczny). Celem gry jest dla uczennic/uczniów zgromadzenie jak najwięcej informacji a następnie, dla dziennikarzy, poinformowanie zainteresowanej publiczności o wyzwaniach związanych z globalnym przemysłem odzieżowym.

  Możliwe są przy tym następujące formaty:

  • Zaplanowanie dyskusji panelowej
  • Napisanie artykułu
  • Zredagowanie zaproszenia na konferencję prasową
  • Przygotowanie teczki prasowej
  • Napisanie koncepcji dla telewizyjnego filmu dokumentalnego

Główna sekcja
(40 min.)

• A

• Uczennice/uczniowie grają w tę grę samodzielnie, pod kierunkiem przewodnika turystycznego. Jeśli to konieczne, pomóż przewodnikowi turystycznemu w wypełnieniu jego roli.

Zadanie domowe (opcjonalnie)
(50 min.)

• ZD

• Uczennice/uczniowie realizują swoje zadanie (patrz "Możliwe formaty" w punkcie 1 jako zadanie domowe).

Wprowadzenie
(15 min.)

• PN
• OU

Godne warunki pracy

Prawo pracy? Co to jest i co ma wspólnego ze mną i z pracownikami branży odzieżowej w Azji? To tylko niektóre z pytań, na które uczennice/uczniowie będą odpowiadać na temat prawa pracy.

Cel

• Uczennice/Uczniowie potrafią określić swoje cele zawodowe, wymienić podstawowe prawa pracy i przytoczyć argumenty mówiące o ich znaczeniu dla siebie i innych osób.

Przygotowanie

• 1 kopia kart Prawa pracy
• 1 kopia karty informacyjnej “Prawa na stanowisku pracy dla każdego ucznia/każdej uczennicy.
• Materiał do mocowania (magnesy/taśma/pinezki)

Realizacja

• Krok 1 Utwórz krąg z krzeseł i poproś uczennice/uczniów o następujące przykłady (kilka przykładów):
  • Czy któreś z Was miało wcześniej pracę (staż, w domu lub w gospodarstwie rolnym/hotelu) lub czy któreś z Was chciałoby podjąć pracę?
  • W jakich warunkach chciałbyś/chciałabyś pracować?
  • Dla kogo i z kim chciałbyś/chciałabyś pracować?
• Krok 2 Wyjaśnij uczennicom/uczniom, że jako pracownicy mają pewne podstawowe prawa, których przestrzegania powinni oczekiwać. Przedstaw im sześć praw określonych na kartach Prawa pracy. Rozdaj im kartę informacyjną Prawa na stanowisku pracy i niech przeczytają ją na głos. Rozmieść karty Prawa pracy w całym pomieszczeniu. Poproś uczennice/uczniów, aby ustawili/ustawiły się przy kartce, która ich zdaniem reprezentuje najważniejsze z nich. Następnie zadaj im następujące pytania:
  • Które prawo jest Twoim zdaniem najważniejsze i dlaczego?
  • Czy w tych ustawach brakuje niektórych praw i czy to cię zaskoczyło?
  • Dlaczego Twoim zdaniem prawa w pracy są ważne?
• Krok 3 Wyjaśnij uczennicom/uczniom, że powinni przejść do innych kart, jeśli zmieniają zdanie w trakcie dyskusji. Zapytaj na przykład, dlaczego ich opinia się zmieniła. Gdy wszyscy dokonali ostatecznego wyboru kart, podkreśl, że nie ma dobrych ani złych odpowiedzi, ponieważ wszystkie prawa są równie ważne. Zwróć uwagę grupy na to, że pracownikom w wielu krajach odmawia się ich praw. Uczennice/uczniowie zapoznają się z jednym takim przykładem podczas ćwiczenia "Kalpona Akter - historia życia z Bangladeszu".

Dyskusja
(30 min.)

• PN
• D

Kalpona Akter - historia życia z Bangladeszu

Dzień powszedni pracownika branży odzieżowej w Bangladeszu i oryginalne teksty z międzynarodowego prawa pracy: Uczennice/uczniowie otrzymują narzędzia do sformułowania tego, co chcieliby zmienić.

Cel

• Uczennice/Uczniowie mogą opisać sytuację życiową pracownika branży odzieżowej w Azji, podać oryginalne teksty z zakresu międzynarodowego prawa pracy i określić, co chcieliby poprawić, biorąc pod uwagę te informacje.

Przygotowanie

• Komputer z dostępem do Internetu i projektorem, aby pokazać film "Możesz bezpiecznie inwestować w Bangladeszu" (9:25 min.)
• 1 kopia karty informacyjnej Międzynarodowe prawa pracy
• Karty moderacyjne

Realizacja

• Krok 1 Zaprezentuj film Możesz bezpiecznie inwestować w Bangladeszu
• Krok 2 Poproś uczennice/uczniów o krótką informację zwrotną na temat filmu:
  • Jak się Wam podobał ten film?
  • Jak się teraz czujecie?
  • Czego się dowiedzieliście z tego filmu?
• Krok 3

  Wyjaśnij uczennicom/uczniom, że istnieją obszerne międzynarodowe normy i przepisy mające na celu ochronę pracowników, które są skodyfikowane jako prawo krajowe w większości krajów (patrz karta informacyjna "Międzynarodowe prawa pracy"). Są na to dwa przykłady:

  • Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
  • Konwencje podstawowe Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), afiliowanej agencji Organizacji Narodów Zjednoczonych

  Porozmawiaj z uczennicami/uczniami o prawach pracy w teorii i praktyce. Aby rozpocząć, możesz poprosić ich o przeczytanie na głos części karty informacyjnej "Międzynarodowe prawa pracy".

• Krok 4

  Aby stworzyć okazję do refleksji, niech uczennice/uczniowie uzupełnią następujące zdanie na kartach moderacyjnych:

  • Życzę Kalponie, aby wszyscy pracownicy w branży odzieżowej ... "

  Możesz również stworzyć drzewo życzeń dla Kalpony z odpowiedziami uczennic/uczniów.

Wprowadzenie
(15 min.)

• A
• OU
• PN

Test mody

Dzięki testowi mody uczennice/uczniowie badają własne zachowania konsumenckie i zaczynają rozumieć, że każdy może praktykować świadome korzystanie z mody - bez grożenia palcem.

Cel

• Uczennice/uczniowie potrafią samodzielnie określić własne zachowania konsumenckie, porównać je z innymi i zbadać ich aspekty społeczne i ekologiczne.

Przygotowanie

• 1 kopia karty pracy Test mody dla każdego ucznia/każdej uczennicy.

Realizacja

• Krok 1 Rozdaj kartę pracy Test mody i niech uczennice/uczniowie ją wypełnią i przeanalizują wyniki. Jeśli to konieczne, pomóż przy analizie.
• Krok 2 Zapisz na tablicy, ilu uczniów/uczennic należy do którego "rodzaju mody".
• Krok 3 Zapytaj uczennice/uczniów, czy utożsamiają się z tym rodzajem mody (dlaczego/dlaczego nie) i o to, co dostrzegają w tych typach konsumpcji - mogą wymienić aspekty pozytywne i negatywne. Podkreśl, że żaden typ mody nie jest lepszy ani gorszy od innych i że wszystkie typy mogą na swój sposób być świadomie konsumowane.

Główna sekcja + dyskusja
(30 min.)

• PU
• D
• OU

Zachowania alternatywne

Od polityki do mnie jako konsumenta, każdy może się przyczynić do poprawy warunków pracy. Tym, jak można to zrobić, uczennice/uczniowie zajmują się w ramach pracy w małych grupach.

Cel

• Uczennice/uczniowie potrafią mówić o potencjalnym wpływie różnych interesariuszy, opracować konkretne alternatywne zachowania i podać powody wspierania tych zachowań.

Przygotowanie

• 1 kopia karty informacyjnej Zachowania alternatywne
• Przygotowanie tabeli z zastosowaniem następującego szablonu:
  • Polityka
  • Firma o uznanej marce
  • Konsument/-ka
  • Organizacja praw pracowniczych/organizacja pozarządowa

Realizacja

• Krok 1 Utwórz cztery grupy. Daj każdej grupie jedną z kart z karty informacyjnejZachowania alternatywne
• Krok 2 Każda grupa czyta swoje karty i przedstawia co najmniej dwa konkretne pomysły na to, jak każdy z interesariuszy może poprawić warunki pracy w całym łańcuchu produkcyjnym.
• Krok 3 Uczniowie krótko przedstawiają swoje pomysły grupie. Podsumuj ich pomysły na tablicy.
• Krok 4 Omów te pomysły w grupie. Ważne jest, aby każdą sugestię traktować poważnie. Dodaj do alternatywnych zachowań, jeśli da się to zastosować.
• Krok 5 Zakończ ten moduł zbiorową refleksją. Skup się przy tym z uczennicami/uczniami na płaszczyźnie osobistej oraz na alternatywnych zachowaniach konsumentów/-ek.